هالیود با طعم رمضان!

از فعالیت های جدی سازمان صدا و سیما در سالهای اخیر در تولید سریال هایی با مضامین دینی برای ماه مبارک رمضان بوده است. چرا که در این ساعت سیمای ما یکی از پربیننده ترین زمان های طول سال را د اختیار دارد که افراد در این ساعت (عموماً به صورت خانوادگی) به تماشای تلویزیون می پردازند و خستگی ناشی از روزه را با افطار و تماشای تلویزیون از تن به در می کنند.

اما این جریان تولید، کم اشکال نبوده است. چرا که نه تنها ما از نظر مبانی و مادی نتوانسته ایم مفاهیم مان را به رسانه های مدرن وارد کنیم و نه (شاید) این مفاهیم قابل تبدیل به این اشکال و صور باشند. اسلامی که با صورتگری و مجسمه سازی تا سال ها مخالفت کرده است، (البته بنا به مصالح زمانه) اکنون که رسانه های مدرن را با توجه به امکان بهره گیری صحیح حلال شمرده است، باید علاوه بر بررسی های جدی شکلی راه هایی را نیز برای انتقال مفاهیم اسلامی بیابد تا بتواند به صحیح ترین روایت، مفاهیم اسلامی را برای مخاطب روایت کند.

متأسفانه سطحی نگری در برخورد با مفاهیم دینی از یک سو، و التقاط و ورود مفاهیم غیر اسلامی از سوی دیگر باعث شده است تا سیمای ما در تولید برنامه هایی با مضامین دینی دچار بحران جدی شود و پس از تولید هر برنامه با اعتراض جمع زیادی از علماء، اساتید و متدینان روبرو شود.

از جدی ترین اعتراضاتی که مطرح شده است، اعتراض آیت الله مهدوی کنی بوده است. ایشان پس از نماز ظهر در مسجد دانشگاه امام صادق علیه السلام فرمودند که «از باب امر به معروف و نهی از منکر می گویم که متدینان و دانشجویان این سریال ها را تماشا نکنند که ضررش بیش از نفعش است.» این در حالی است که ایشان از جمله کسانی است که از صدا و سیما و مسئولان آن عموماً حمایت کرده اند و حتی دو سال پیش اجازه برگزاری جلسه نقد صدا و سیما را به دانشجویان نداده اند.

بیشتر این اعتراضات به فیلم اغما صورت گرفت که در آن شیطان به صورت مادی ظاهر شده و حتی با افراد زندگی و حتی تا مرز ازدواج نیز رفته است! این در حالی است که در متون اسلامی مان نمی توانیم چنین چیزی را بیابیم. مگر ظهور کوتاه و موردی شیطان در برخی موارد (مثلاً در داستان ذبح حضرت اسماعیل علیه السلام) از طرف دیگر کارهای شیطان نیز بسیار عجیب است. در ماهی که بنا بر روایات شیطات در غل و زنجیر است، به سراغ افراد آمده است و با آزادی کامل آنها را به گناه می خواند.

آیت الله سعدی از اساتید حوزه و دانشگاه در این باره می گوید: «اشکالات صدا و سیما در این باره بسیار اصولی تر و کلی تر این مشکلات فقهی و کلامی است. رویکردهای سیما در نشان دادن لغزش افراد مومن اشکال دارد… این اشکالات درباره ی شیطان از موارد کوچکی است که در برابر آن اشکالات به چشم نمی آید…» البته ایشان اضافه کردند که شاید هم بعید نباشد که «اقتضای سینما و تلویزیون باشد که برای به تصویر کشیدن مفهومی چون شیطان چنین امری را ایجاب کند.»

اما دیالوگ های پایانی فیلم کم کم پرده از نگاه سازندگان بر می دارد؛ به خصوص آخرین سکانس مربوط به الیاس و گفتگویش با دکتر پژوهان. الیاس می گوید: «من تو را به کاری مجبور نکردم. این تو خود بودی که تصمیم می گرفتی!» یادم به سکانس آخر وکیل مدافع شیطان افتاد. آنجا که آلپاچینو می گوید: «من فقط تو را دعوت کردم. این تو بودی که این راه را انتخاب کردی!» معلوم شد که این نوع فیلم ها برداشتی ناقص از فیلم های غربی با افزودن اندکی هم حواشی اسلامی به فیلم هاست.

باید دید که در برابر این التقاط تازه و این شبهات کسی به فکر می افتد که درباره ی صدا و سیما به مطالعات عمیق تری دست زند یا این روند ادامه می یابد. زمان همه چیز را معلوم خواهد کرد…

———————————–

بخوانید:

گفتگو با مهندس برازش (مدیر شبکه اول سیما): http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=33862

گفتگو با حجت الاسلام رجایی: http://www.isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-1000207&Lang=P

کارگردان اغما: شیطان مجسم را تصویر کردیم: http://www.ghatreh.com/news/go.php?news_id=1119763

—————————————-

پس نوشت:

بخوانید: دیدار ریاست سازمان صدا و سیما با آیت الله مهدوی کنی: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8607260232